Formaty (rozmiary) papieru

Witamy serdecznie!

Na tej stronie chcielibyśmy przedstawić Państwu obowiązujące rozmiary / formaty papierów.

Dzięki tym informacjom będą Państwo mogli dobrać właściwie format papieru do pracy jaka będzie na nim drukowana.

Rozmiary papieru - arkusze
 

cm

cale

A7

7.4x10.5

2.91x4.13

A6

10.5x14.8

4.13x5.83

A5

14.8x21.0

5.83x8.27

A4

21.0x29.7

8.27x11.69

A3

29.7x42.0

11.69x16.54

A3+

33.0x48.5

13x19

A2

42.0x59.4

16.54x23.39

A1

59.4x84.1

23.39x3.11

A0

84.1x118.9

33.11x46.81


Rozmiary papieru - role

cale

cm

13

32.9

17

43.2

24

61.0

36

91.4

44

112.0

50

127.0

60 152.0

Formaty papieru norma ISO 216


Podstawowa w Polsce norma arkuszy papieru jest zgodna z międzynarodową normą ISO 216. Najbardziej znanym formatem tego rodzaju jest A4 (210mmx297mm).

Norma ta pierwotnie została stworzona przez niemiecką instytucję DIN (DIN 476) w 1922 r., choć formaty papieru zawarte w tej normie powstały we Francji na przełomie XVIII i XIX w., i były już wcześniej powszechnie używane w Europie Zachodniej, oprócz Wielkiej Brytanii.

Norma ISO 216 definiuje trzy serie formatów: A, B i C. Format C określa głównie rozmiary kopert.

Formaty papieru serii A


Stosunek boków w formacie A jest zawsze jak 1 do √2 z zaokrągleniem do pełnych milimetrów. Taki stosunek długości boków powoduje, że po złożeniu arkusza na pół krótszymi bokami do siebie uzyskuje się dwa arkusze, o takiej samej proporcji boków, jak arkusz wyjściowy.

Rozmiary formatu A0 są tak dobrane, aby jego powierzchnia wynosiła 1 m². Kolejne formaty z tej serii są tworzone przez dzielenie arkuszy w połowie ich dłuższego boku. Stąd format A1 jest połową A0, A2 połową A1, A3 połową A2, itd., jednak zawsze z zaokrągleniem do pełnych milimetrów.

Formaty papieru serii A

Formaty papieru serii B


Wymiary formatów B są średnią geometryczną z dwóch pośrednich wymiarów A (zatem i ich proporcje są jak 1 do √2), z zaokrągleniem do pełnych minimetrów, np. wymiary boków B1 są średnią geometryczną z boków A1 i A0. Wreszcie, wymiary formatów C są średnią geometryczną z odpowiednich wymiarów A i B, np. format C2 jest średnią geometryczną z A2 i B2.

Formaty papieru serii B

Formaty papieru serii C


Seria formatów C jest głównie pomyślana do kopert. Ich numeracja informuje, jakiego rodzaju papier formatu A można bez składania umieścić w danej kopercie, np. do koperty C4 mieści się bez składania papier A4. Jeśli papier A4 zostanie raz złożony na pół, będzie miał wymiary A5 – a zatem zmieści się w kopercie C5. Dwukrotne złożony na pół papier A4 mieści się idealnie w kopercie C6. Także i w tym formacie proporcje boków spełniają stosunek 1 do √2.

Formaty papieru serii C

Ze względu na swoją praktyczność norma ta jest stosowana w większości krajów świata. Wyjątkiem są tylko USA, Kanada, Meksyk i Japonia.

W USA i Kanadzie najbardziej popularnym formatem papierów jest system Letter-Legal-Executive, zaś w Japonii istnieje system, który ma nieco podobną strukturę do systemu ISO, ale z zupełnie innymi wymiarami niż w ISO. Istnieje też tradycyjna norma arkuszy drukarskich, które są wciąż w użyciu w Polsce i wielu innych krajach świata.

formaty zasadnicze

formaty pomocnicze

SZEREG A

SZEREG B

SZEREG C

Symbol formatu

Wymiary arkusza [mm]

Symbol formatu

Wymiary arkusza [mm]

Symbol formatu

Wymiary arkusza [mm]

4A0

1682×2378

2A0

1189×1682

A0

841×1189

B0

1000×1414

C0

917×1297

A1

594×841

B1

707×1000

C1

648×917

A2

420×594

B2

500×707

C2

458×648

A3

297×420

B3

353×500

C3

324×458

A4

210×297

B4

250×353

C4

229×324

A5

148×210

B5

176×250

C5

162×229

A6

105×148

B6

125×176

C6

114×162

A7

74×105

B7

88×125

C7

81×114

A8

52×74

B8

62×88

C8

57×81

A9

37×52

B9

44×62

C9

40×57

A10

26×37

B10

31×44

C10

28×40

format DL

99×210

koperta DL

110×220

C7/6

81×162

 

Formaty papieru system amerykański


System amerykański jest uproszczonym i nie do końca zdefiniowanym systemem wywodzącym się z tradycyjnego systemu brytyjskiego. Ze wszystkich formatów stosowanych w systemie amerykańskim największe znaczenie praktyczne mają letter ("listowy"), legal ("oficjalny") i executive ("biurowy"). Wszystkie te formaty są definiowane w calach.

Formaty papieru serii US

Oprócz tego, we wszystkich instytucjach rządowych USA stosowano obowiązkowo format "government-letter" (8×10½ cala). Format ten wprowadził sekretarz handlu USA Herbert Hoover, który chciał w ten sposób zaoszczędzić na kosztach działania rządu USA, gdyż w tym czasie format ten był powszechnie stosowany w kołonotatnikach w szkołach na terenie tego kraju i arkusze papieru w tym formacie były tańsze od arkuszy w innych formatach. Format ten zniósł dopiero Ronald Reagan, ze względu na to, że nie obsługiwały go kserokopiarki, które zaczęły się masowo rozpowszechniać w latach jego prezydentury i które narzuciły współczesny format "US-legal". Format "government-letter" wciąż jednak pozostaje popularny w USA, jako podstawowy format papieru do kołonotatników.

Amerykańskie wymiary papieru są obecnie standardem w USA, Kanadzie i Meksyku.

Lista oficjalnych formatów stosowanych w USA:

Nazwa

Cale

[mm]

Proporcje

Quarto

10 × 8

254 × 203

1,25

Foolscap

13 × 8

330 × 203

1,625

Executive

10½ × 7¼

267 × 184

1,4483

Government-Letter

10½ × 8

267 × 203

1,3125

Letter

11 × 8½

279 × 216

1,2941

Legal

14 × 8½

356 × 216

1,6471

Ledger, Tabloid

17 × 11

432 × 279

1,5455

Post

19¼ × 15½

489 × 394

1,2419

Crown

20 × 15

508 × 381

1,3333

Large Post

21 × 16½

533 × 419

1,2727

Demy

22½ × 17½

572 × 445

1,2857

Medium

23 × 18

584 × 457

1,2778

Royal

25 × 20

635 × 508

1,25

Elephant

28 × 23

711 × 584

1,2174

Double Demy

35 × 23½

889 × 597

1,4894

Quad Demy

45 × 35

1143 × 889

1,2857

STMT

8½ × 5½

216 × 140

1,5455

A (Letter)

11 × 8½

279 × 216

1,2941

B (Ledger, Tabloid)

17 × 11

432 × 279

1,5455

C

22 × 17

559 × 432

1,2941

D

34 × 22

864 × 559

1,5455

E

44 × 34

1118 × 864

1,2941


Formaty papieru tradycyjny system brytyjski


Tradycyjny system brytyjski powstał w połowie XVIII w. i był w użyciu w imperium brytyjskim aż do jego upadku po II wojnie światowej. Z systemu tego wywodzi się współczesny system amerykański – pozostałe kraje dawnego Imperium przeszły w większości na system ISO 216. W samej Wielkiej Brytanii system ten był stopniowo zastępowany systemem ISO od połowy lat 60. XX w. Pewne elementy tego systemu są jednak wciąż w użyciu w sądownictwie brytyjskim i na dworze królewskim.

System ten opiera się na kilkunastu podstawowych formatach papieru, których pochodne, podobnie jak w systemie ISO 216, tworzy się przez cięcie podstawowego formatu w połowie ich dłuższego boku. Formaty powstające przez cięcie formatów podstawowych oznacza się przedrostkami pochodzącymi z łaciny, np. poprzez trzykrotne złożenie na pół formatu "Royal" uzyskuje się format "Royal Octavo".

Niektóre, częściej używane formaty brytyjskie:

Nazwa

Cale

[mm]

Proporcje

Emperor

72 × 48

1829 × 1219

1,5

Antiquarian

53 × 31

1346 × 787

1,7097

Grand Eagle

42 × 28¾

1067 × 730

1,4609

Colombier

34½ × 23½

876 × 597

1,4681

Atlas*

34 × 26

864 × 660

1,3077

Imperial*

30 × 22

762 × 559

1,3636

Pinched Post

28½ × 14¾

724 × 375

1,9322

Elephant*

28 × 23

711 × 584

1,2174

Princess

28 × 21½

711 × 546

1,3023

Cartridge

26 × 21

660 × 533

1,2381

Royal*

25 × 20

635 × 508

1,25

Sheet and Half Post

23½ × 19½

597 × 495

1,2051

Medium*

23 × 18

584 × 457

1,2778

Demy*

22½ × 17½

572 × 445

1,2857

Large Post

21 × 16½

533 × 419

1,2727

20 × 15½

508 × 394

1,2903

Copy Draught

20 × 16

508 × 406

1,25

Crown*

20 × 15

508 × 381

1,3333

Post*

19¼ × 15½

489 × 394

1,2419

Foolscap*

17 × 13½

432 × 343

1,2593

Small Foolscap

16½ × 13¼

419 × 337

1,2453

Brief

16 × 13½

406 × 343

1,1852

Pott

15 × 12½

381 × 318

1,2


Formaty papieru system japoński


W Japonii obowiązuje norma JIS, która definiuje dwie główne serie formatów. Seria A – jest mniej więcej zgodna z serią A ISO 216, jednak nieco inaczej zaokrągla wymiary mniejszych formatów do pełnych mm. Wymiary serii B są zdefiniowane jako posiadające 1,5 raza mniejsze powierzchnie od wymiarów serii A. Stąd wymiary boków japońskiej serii B nie odpowiadają serii B ISO lecz są od niej średnio 1,22 raza mniejsze od odpowiednich wymiarów serii A.

W Japonii istnieje także kilka tradycyjnych wymiarów papieru, które są głównie stosowane do druku książek i nie występują w ogólnie dostępnych artykułach papierniczych. Dwa najbardziej znane wymiary tego rodzaju to Shiroko-ban i Kiku.

Tabela japońskich formatów papieru (rozmiary JIS w mm):

 

Format B

Shiroko ban

Kiku

-0

1030 × 1456

   

-1

728 × 1030

   

-2

515 × 728

   

-3

364 × 515

   

-4

257 × 364

264 × 379

227 × 306

-5

182 × 257

189 × 262

151 × 227

-6

128 × 182

189 × 262

 

-7

91 × 128

127 × 188

 

-8

64 × 91

   

-9

45 × 64

   

-10

32 × 45

   

-11

22 × 32

   

-12

16 × 22

   

Formaty papieru stosowane w drukarniach


W Polsce i wielu innych krajach, w drukarniach stosuje się formaty, które wywodzą się z długiej tradycji tego zawodu. Ich nazewnictwo przypomina nieco tradycyjny system brytyjski. Jest on oparty na mierze calowej. W Polsce tradycyjnie stosowano system zaczynający się od rozmiaru "pełnego" (folio) posiadającego złote proporcje, z którego poprzez kolejne cięcie w połowie tworzy się kolejne pod-formaty:

nazwa

skrót

liczba cięć

liczba stron

Folio

fo/f

1

2

Quarto

4to

2

4

Sexto

6to/6mo

3

6

Octavo

8vo

3

8

Duodecimo

12mo

4

12

Sextodecimo

16mo

4

16